Prema odluci Gradskog veća, zvanje „Počasni građanin Grada Zrenjanina” dodeljivaće se povodom obeležavanja Praznika našeg Grada. Takođe, regulisan je i rad Komisije za dodeljivanje nagrada i priznanja, njen stav, način rada i odlučivanja, kao i procedura uručenja povelje. Komisija ima predsednika i četiri člana, a svaka odluka mora biti obrazložena.
Zvanje „Počasni građanin Grada Zrenjanina” Gradska skupština može da dodeli istaknutim ličnostima, za posebne zasluge za razvoj Grada, trajno životno delo u oblasti nauke, privrede, umetnosti, obrazovanja i vaspitanja, kao i za postignute rezultate u javnom životu, i to fizičkim licima koja su svojim delima doprinela podizanju ugleda Grada Zrenjanina u zemlji i inostranstvu. Titulu potpisuju i na svečani način dodeljuju gradonačelnik i predsednik Skupštine grada Zrenjanina. A koliko je ljudi imalo čast da do sada ponese ovo najveće priznanje?
– Nedavno istraživanje u Istorijskom arhivu Zrenjanin rezultiralo je zanimljivim otkrićima kojima je proširen spisak do danas poznatih počasnih građana ovog grada (Velikog Bečkereka i Petrovgrada) – kaže Filip Krčmar, doktor istorijskih nauka, zaposlen u Istorijskom arhivu Zrenjanina. – Istorijski arhiv publikovao je krajem 2015. godine monografiju „Laudonova regimenta” u kojoj je obrađen istorijat 29. carskog i kraljevskog pešadijskog puka „Baron Fon Laudon”. U nizu novih i manje poznatih podataka koji su publikovani u monografiji, nalazi se i onaj koji govori o tome da je jedan oficir Puka, Italijan Antonio Anjeli- Monti proglašen 1860. godine za prvog počasnog građanina Velikog Bečkereka.
Do danas je, dodaje Krčmar, opšte prihvaćeno mišljenje zavičajne istoriografije Zrenjanina da ovaj grad ima ukupno osam počasnih građana, čije je počasno građanstvo dobro dokumentovano u arhivskoj građi i periodici koja se čuva u Istorijskom arhivu. To su (redom): mađarski književnik Mor Jokai (1893), naučnik Mihajlo Pupin (1928), francuski državnik Eduard Erio (1934), armijski general i ministar vojni Petar Živković (1935), predsednik jugoslovenske vlade Milan Stojadinović (1936), predsednik Federativne Narodne Republike Jugoslavije Josip Broz Tito (1962), narodni heroj, državnik i društveno-politički radnik Jovan Veselinov Žarko (1981) i ekonomista Dragoslav Avramović (1994). Prema rečima našeg sagovornika, počasni građani Velikog Bečkereka, Petrovgrada i Zrenjanina nisu mogli izmaći interesovanju zavičajaca koji su se u više navrata oglašavali o ovoj temi, ali je pritom preovladalo mišljenje da ih je bilo osam i da je prvi među njima bio Mor Jokai. Moglo se primetiti da nijednoj dami nije ukazano priznanje, iako je bilo imena koja su ga nesumnjivo zaslužila.
ZABORAVLjENI I NEPOZNATI
– Namesnički savetnik i upravnik Velikobečkerečkog okruga J. V. Derfel i carsko–kraljevski kapetan žandarmerije Karl Rajmicer fon Rajmictal imenovani su za počasne građane Velikog Bečkereka 1858. godine. Nedugo nakon njihovog proglašenja usledio je nov politički režim, kojem nisu bili podobni kao počasni građani, uključujući i Antonia Anjeli-Montija. Zbog toga se mađarski književnik Mor Jokai smatra prvim počasnim građaninom Velikog Bečkereka – ističe dr Krčmar.
