bukvar ekonomije /426/

Maloprodajna aktivnost u funkciji lokalnog ekonomskog razvoja
Danas postoji vrlo intenzivna konkurencija lokaliteta (gradova i opština) za privlačenje novih investitora. To stvara potrebu za instrumentima promocije investicionih potencijala u lokalnim samoupravama.
Posledice svetske ekonomske krize još uvek su prisutne. U našoj zemlji one se, između ostalog, konkretno ogledaju u smanjenju priliva stranih direktnih investicija (SDI), od čijeg obima je naša nacionalna ekonomija i te kako zavisna. U prvom kvartalu 2015. godine u Srbiji je ostvaren priliv SDI od svega 235 miliona evra, što je manje nego tokom prvog kvartala 2014. godine, kada su SDI iznosile 316 miliona evra (tokom cele 2014. godine priliv SDI iznosio je 1,2 milijarde evra).

U nedostatku štednje iz domaćih izvora, lokalnim samoupravama ostaje da urade sve što je u njihovoj moći da privuku što više kapitala iz inostranih izvora. Pri tome, svaka lokalna samouprava mora samostalno da se bori da pomoću novih investicija otvori što više novih radnih mesta. U pitanju je proces koji se može nazvati „takmičenje teritorija” (gradovi i opštine konkurišu jedni drugima).
Da li je to što neka opština raspolaže značajnim razvojnim kapacitetima u vidu „tvrde” infrastrukture (putevi, industrijske zone) dovoljno da bi se investitori privukli? Ne, u savremenim uslovima poslovanja to nije dovoljno, već je potrebno i promovisanje investicionih potencijala.
Vlasnike kapitala (ulagače) neko mora da obavesti o tome koje investicione mogućnosti postoje u konkretnom gradu. Lokalni lideri imaju zadatak da promovišu i neguju aktivan pristup prema privlačenju investitora. Dakle, promocija poslovnog okruženja, odnosno lokalni investicioni marketing veoma je bitan element ukupne razvojne strategije jedne lokalne samouprave. Intenzitet promocije lokalnog poslovnog okruženja moguće je meriti pomoću nekoliko pokazatelja kao što su: izdvojena sredstva iz lokalnog budžeta za marketing, broj nastupa na investicionim sajmovima, prisustvo predstavnika lokalne samouprave na događajima značajnim za privlačenje investicija (konferencije, skupovi, okrugli stolovi i slično).
Nastupi na sajmovima (opštim i sektorskim), konferencijama i ostalim poslovnim skupovima imaju višestruku svrhu: prezentacija investicionih potencijala lokalne samouprave, upoznavanje sa ponudom drugih gradova i opština, uspostavljanje kontakta sa potencijalnim investitorima, predstavnicima konsultantskih firmi, advokatskih kancelarija, ambasada, privrednih komora i drugih aktera u procesu realizacije investicionih projekata. Iz tog razloga, značajno je da grad bude prisutan na jednom broju takvih manifestacija u toku godine. Jer, kvalitetna reputacija mesta, odnosno lokaliteta, stvara se, gradi, unapređuje i održava.
Piše: dr Dejan Molnar
docent na Ekonomskom fakultetu u Beogradu