Kamena oaza i riznica kulturno-istorijskog nasleđa
U kotlini iznad koje se zaštitnički nadvija gordi Leotar, leži Trebinje – biser Hercegovine i po mnogima najlepši grad u Republici Srpskoj. Prestonica drevne Travunije na hladnoj i pitomoj Trebišnjici protekle nedelje obeležila je svoju slavu – Preobraženje Gospodnje. To je bio povod da bratski grad Trebinje 18. i 19. avgusta poseti delegacija iz Zrenjanina u kojoj su osim čelnika grada iz Banata, predstavnika medija i članova Društva Hercegovaca, bili i brojni poštovaoci i potomci doseljenika iz Hercegovine u Banat.
Proslava je započela u subotu, 18. avgusta, otvaranjem 11. po redu Sajma meda i vina kojem su, osim gostiju i sugrađana, prisustvovali i gradonačelnici Trebinja i Zrenjanina Luka Petrović i Čedomir Janjić. Iste večeri u Muzeju Hercegovine otvorena je izložba povodom 70 godina od smrti Atansija Popovića, prvog akademskog slikara Trebinja.
O svetom Preobraženju Gospodnjem, slavi Grada i Sabornog hrama u nedelju, 19. avgusta, održana je sveta liturgija, lomljenje slavskog kolača i polaganje venaca na spomenik braniocima Trebinja u periodu od 1991-1996. godine.
Deo delegacije istog dana posetio je i manastir Tvrdoš koji se nalazi na 5 km od Trebinja, a posvećen je Uspenju Presvete Bogorodice. Podignut je na temeljima crkvice koja datira iz 4. veka, pre vremena kada su Srbi kao narod primili hrišćanstvo. Temelji te crkve se mogu videti u manastiru, jer je deo poda manastira odrađen u staklu tako da se kroz te „prozore” vide fundamenti prastare crkve. Značajan je po tome što se u njemu čuva ruka srpske kraljice Jelene Anžujske, i što je u prvoj polovini 16. veka bio najveći baštinik duhovnosti i kulture na slovenskom jugu. U njemu se jedno vreme podvizavao i sveti Vasilije Ostroški Čudotvorac. Manastir je širom Hercegovine znan i po vinima koje proizvodi tamošnje bratstvo.
Ko želi da sagleda Trebinje kao na dlanu treba da poseti brdo Crkvine na kojem se nalazi manastir Blagoveštenja Presvete Bogorodice – Trebinjska Gračanica u kojoj počiva pisac, diplomata, knez pesnika Jovan Dučić, čija je poslednja želja bila da večnost vekuje u svojoj postojbini.
Zrenjaninci su prazničnu manifestaciju uveličali promocijom knjige „Amerikanci srpski dobrovoljci iz SAD” istoričara dr Milana Micića koja je održana u Muzeju Hercegovine.
Na promociji su govorili Milan Bjelogrlić, predsednik Društva Hercegovaca i direktor Gradske narodne biblioteke u Zrenjaninu, profesor srpskog jezika i književnosti Petar Bodiroga i pisac Dušan Milićev. Glumac Narodnog pozorišta „Toša Jovanović” Jovica Jašin odrecitovao je „Apoteozu” Miloša Crnjanskog. U muzičkom delu progarma nastupio je hor „Sveti Serafim Sarovski”.
Utisci koje smo iz Hercegovine poneli u Banat su pre svega srdačnost i gostoljubivost tamošnjih ljudi, domaćinska atmosfera na svakom koraku, čist vazduh, ukusna hrana, vino, mediteransko-orijentalni spoj kulture i tradicije, duhovnost, i nezaboravna lepota koja krasi ovu kamenu oazu kojoj želimo da se ponovo vratimo.
MICIĆ O SVOM DELU
– Knjiga koju smo predstavili deo je mog stvaralačkog opusa koji se bavi srpskim dobrovoljačkim pitanjem u Prvom svetskom ratu. Sastoji se iz dva dela; prvi je istoriografski, a drugi obuhvata 25 kazivanja o dobrovoljcima koje sam prikupio na teritoriji srednjeg Banata. Deset priča posvećano je dobrovoljcima iz Hercegovine – ispričao je istoričar Milan Micić i tako objasnio zašto je promocija održana upravo u Trebinju.
