Ruski emigranti koji su u grad na Begeju došli kao izbeglice krajem 1919. i početkom 1920. godine, predvođeni generalom Petrom Vrangelom, tražeći utočište nakon Oktobarske revolucije, podigli su u tadašnjem Velikom Bečkereku i svoju bogomolju. Od tada, do danas, Hram svetog Arhangela Mihaila, poznat među Zrenjanincima kao Ruska crkva, rekonstruisan je i obnavljan nekoliko puta.
Radovi na rešavanju jednog od ključnih problema – vlage – započeti su nedavno po blagoslovu episkopa banatskog Nikanora. Prema rečima jereja Veselina Vlaškog, strešine hrama, problem je višedecenijski i prisutan je u velikoj meri. Razlog tome je, objašnjava sveštenik, specifičnost izgleda same bogomolje i njenog stila gradnje.
– Većim delom crkva je ispod nivoa zemlje. Jedino rešenje ovog problema jeste otkopavanje zemlje oko nje i presecanje vlage, što je dobrim delom odrađeno. Glavne radove izvodi „Hidro MD” iz Sombora, a građevinske, oko opkopavanja, nekoliko zrenjaninskih firmi. Naš hram uskoro puni sto godina postojanja. Želimo renoviranjem da mu vratimo sjaj u kom i zaslužuje da bude, a i da ga pre svega sačuvamo za buduća pokolenja; da i njima bude na molitveni ponos kao i što je nama danas – ističe otac Veselin.
TAMNICA, RUSKI DOM, CRKVA…
Za sanaciju vlage izdvojeno je milion i sto hiljada dinara, dok se za ostalo (oslikavanje novih fresaka) novac prikuplja. Pomenuti radovi koji su zaista ozbiljan poduhvat, teku po planu i prva faza je završena, odnosno problem sa vlagom je rešen.
– Nakon ove faze nastavljamo dalje sa radovima jer sve treba vratiti u prvobitan izgled, što znači da crkva ponovo mora da bude oslikana. Ovim putem pozivamo sve ljude dobre volje koji žele da pomognu i ugrade sebe u obnovu hrama da se priključe akciji sakupljanja novčanih sredstava kako bismo rešili ovaj problem i vratili bogomolju u stanje u kakvom i zaslužuje da bude – rekao je naš sagovornik.
Prema navodima monografije „Petrovgrad” iz 1938. godine, crkva-kapelica je podignuta 1925. u prostorijama Ruskog doma, a on se nalazio – u zgradi županije gde je bio sudski zatvor „Munkač”, odnosno štamparija županskog zvanja. Ova zgrada predstavljala je staru ruinu, ali su je Rusi prepravili i uredili, zajedno sa dvorištem, tako da su u njoj mogli da smeste svoj Dom. Crkvica, po svom položaju u dubini zemlje, liči na katakombe starih vremena, čak joj je i svod sličan svodu katakombi, zapisao je Aleksandar Stanojlović u almanahu Petrovgrada.
MNOGO TOGA JE VEĆ URAĐENO
Posle 1970. i brojnih turbulentnih događaja u Gradu, objašnjava otac Veselin, dogovorom Srpske i Ruske patrijaršije hram prelazi pod upravu Srpske pravoslavne crkve i postaje metoh manastira Svete Melanije Rimljanke. Godine 1993. biva proglašen parohijskim i pristupa se njegovoj generalnoj obnovi. Dobija novu fasadu sa tornjem, vrata, prozore i popločan pod.
– Novi ikonostas u duborezu uradila je radionica braće Bakić. Ikone je naslikao akademski slikar iz Beograda, Svetozar Pandurović. Godine 2003. uvedeno je grejanje, a 2004. otpočelo se sa oslikavanjem koje je radio Nenad Grastić, ikonopisac iz Kikinde. U hramu je postavljeno 26 stolova, novi arhijerejski tron i hristov grob, prilozima vernika kupljena su dva zvona. U porti hrama 2007. donacijama vernika sazidana je nova sala sa kuhinjom i bibliotekom – rekao je otac Veselin Vlaški.
Svi koji žele mogu dati prilog u hramu lično ili putem žiro-računa Crkvene opštine Zrenjanin 325-9500600029001-56 sa naznakom, u svrsi uplate – Donacija za obnovu Hrama svetog arhangela Mihaila u Zrenjaninu.
